در منابع روایی و کتب ادعیه، اعمالی برای روز پنجشنبه ذکر شده که یکی از این اعمال، نماز حاجت روز پنجشنبه است.


نماز حاجت روز پنج شنبه به نقل از سید بن طاووس

کیفیت این نماز چهار رکعتی (دو نماز دو رکعتی) بنابر نقل سید بن طاووس رحمة الله علیه در جمال الأسبوع این گونه است:

 در رکعت اول، حمد و یازده بار سوره اخلاص
 در رکعت دوم، حمد و بیست و یک بار سوره اخلاص

 در رکعت سوم، حمد و سی و یک بار سوره اخلاص
 در رکعت چهارم، حمد و چهل و یک بار سوره اخلاص

پس از سلامِ رکعت چهارم، پنجاه و یک بار سوره اخلاص خوانده می‌شود و نیز پنجاه و یک بار «اللّهُمَّ صلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ». سپس نمازگزار به سجده می‌رود و در این حال، صد بار می‌گوید: «یا الله» و هر چه می خواهد از خدا درخواست می‌کند.
 

سید بن طاووس رحمة اللّه علیه به نقل از رسول خدا صلی اللّه علیه و آله به این مضمون می گوید:

کسی که این نماز را بخواند، اگر از خداوند جابجایی (از بین رفتن) کوه‌ها را بخواهد، محقق خواهد شد، اگر نزول باران را بخواهد، باران خواهد بارید. همانا بین او و خداوند واسطه‌ای نخواهد بود. خداوند بر کسی که این نماز را بخواند و از او حاجت خود را درخواست نکند، غضب می‌کند.*(۱)


نماز حاجت روز پنج شنبه به نقل از امام حسن عسگری

بر اساس نقلی از امام حسن عسگری علیه السلام، هر کسی در روز پنجشنبه ده رکعت نماز گذارد و در هر رکعتی یک مرتبه سوره حمد و سوره قل هو اللّه احد را ده مرتبه بخواند، ملائکه به او می‌گویند: هر حاجتی داری بخواه که برآورده خواهد شد.(۲)


نماز حاجت روز پنج شنبه به نقل از امام صادق

شیخ طوسی در کتاب مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد که یکی از مهمترین و معتبرترین منابع مربوط به دعا و اعمال (عبادات) مستحب در طول ایام سال است، ذیل عنوان «صلاة الحاجة یوم الخمیس»، نماز حاجت روز پنجشنبه ، از امام صادق علیه السلام را به این مضمون نقل می‌کند:

 «کسی که حاجت و درخواستی از پروردگار متعال دارد، در روز پنجشنبه هنگامی که روز بالا آمد ( وقت ضحی)**، غسل نماید، سپس چهار رکعت نماز بخواند که در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد و ۲۰ مرتبه سوره قدر،
 
و هنگامی که چهار رکعت نماز به پایان رسید ۱۰۰ مرتبه بگوید:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»، سپس دست‌ها را به سوی آسمان بالا ببرد و ۱۰ مرتبه بگوید: «یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ ...» بعد انگشت سبابه را حرکت داده ۱۰ مرتبه، و (همین طور تا وقتی که نفس او قطع شود) بگوید: «یا ربِّ». پس از آن دست‌ها را تا مقابل صورت بالا بیاورد و ۱۰ مرتبه بگوید:« یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ...»،
 

و بعد بگوید:

« یَا اللَّهُ یَا أَفْضَلَ مَنْ رُجِیَ وَ یَا خَیْرَ مَنْ دُعِیَ وَ یَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَى وَ یَا أَکْرَمَ مَنْ سُئِلَ یَا مَنْ لَا یَعِزُّ عَلَیْهِ مَا فَعَلَهُ یَا مَنْ حَیْثُ مَا دُعِیَ أَجَابَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ مُوجِبَاتِ رَحْمَتِکَ وَ عَزَائِمَ مَغْفِرَتِکَ وَ بِأَسْمَائِکَ الْعِظَامِ وَ بِکُلِّ اسْمٍ لَکَ عَظِیمٌ وَ أَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ وَ بِفَضْلِکَ الْعَظِیمِ وَ أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی إِذَا دُعِیتَ بِهِ أَجَبْتَ وَ إِذَا سُئِلْتَ بِهِ أَعْطَیْتَ وَ أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظِیمِ الْعَظِیمِ دَیَّانِ یَوْمِ الدِّینِ مُحْیِی الْعِظَامِ‏ وَ هِیَ رَمِیمٌ‏ وَ أَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُیَسِّرَ لِی أَمْرِی وَ لَا تُعَسِّرَ عَلَیَّ وَ تُسَهِّلَ‏ لِی‏ مَطْلَبَ‏ رِزْقِی‏ مِنْ فَضْلِکَ الْوَاسِعِ یَا قَاضِیَ الْحَاجَاتِ یَا قَدِیراً عَلَى مَا لَا یَقْدِرُ عَلَیْهِ غَیْرُکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ أَکْرَمَ الْأَکْرَمِینَ »

ان شاءالله پروردگار او را حاجت روا خواهد کرد.(۳)

نماز شب پنج‏شنبه

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: 
«نماز این شب شش رکعت است. در هر رکعت بعد از سورهی  حمد، آیة الکرسی و سوره ی  کافرون هر کدام یک مرتبه، و سوره ی  توحید را سه مرتبه، و بعد از تمام شدن سه مرتبه آیة الکرسی را بخواند. 

هر که این نماز را بخواند اگر نزد خدا شقاوت داشته باشد خدا ملکی را می‏فرستد که شقاوتش را پاک کند و جای او سعادت بنویسد و شاهد بر آن در قرآن مجید خدای عزوجل محو می کند آنچه را که بخواهد و ثابت می‏گذارد آنچه را که بخواهد.» 
 

نماز روز پنج‏شنبه

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
«نماز این روز دو رکعت است، در هر رکعت حمد یک مرتبه و سوره ی  نصر و سوره ی کوثر هر کدام پنج مرتبه، و بعد از عصر چهل مرتبه سوره ی توحید را بخواند و چهل مرتبه استغفار نماید. 
کسی که این نماز را بخواند، عطا شود به او حسنات به عدد آنچه در بهشت و در جهنم است.» 

نکته

نکته قابل ذکر در مورد نماز حاجت روز پنج شنبه و ادعیه مشابه این است که دعا و نماز حاجت به عنوان یک وسیله و ابزار هستند که می‌توانند مقتضی اجابت باشند، اما از طرفی باید مانعی نیز در بین نباشد، مثلاً گناهان انسان می تواند مانع استجابت دعا باشد و یا تقدیر و سرنوشت به گونه ای است که حتی با وجود دعا نیز، تقاضای انسان اجابت نمی شود.

حتی ممکن است بنابه مصالحی اجابت دعا به تأخیر بیفتد، اما به هر صورت، دلیلی وجود ندارد که انسان دعا نکند و یا اعمال وارده را انجام ندهد. زیرا انسان از تقدیر الهی و سرنوشت خود آگاه نیست.

حتی انسانی که مرتکب گناه نیز شده دلیلی ندارد که بگوییم نباید دعا کند. اگر دعای انسان اجابت نیز نشود، بنابر برخی روایات برای او ذخیره خواهد شد و عمل او از بین نمی‌رود. گاهی اوقات در آخرت و یا همین دنیا نعمت بزرگی نصیب انسان می‌شود، در حالی که محصول همان دعایی بوده که در ظاهر اجابت نشده اما خداوند بهتر از آن را به او داده است.
 

پی نوشت و منابع:

۱)سید بن طاووس، جمال الأسبوع  بکمال العمل المشروع، ص ۱۱۰ و ۱۱۱
۲)شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص ۱۰۹۲
۳)شیخ طوسی، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ج۱، ص۲۵۸ و ۲۵۹
*این عبارات کنایه از این است که دعای بعد از این نماز به خواست خداوند حتماً محقق خواهد شد.
**کلمه ضحی به طوری که در مفردات آمده به معنای گسترده شدن نور خورشید است. ولی بعدها آن زمانی را که نور خورشید گسترده می‌‏شود نیز ضحی نامیدند. (بنابران می‌توان ضحی را به نوعی همان بالا آمدن روز یا روشنایی اول روز معنی کرد.) رک، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۲۰، ص ۵۲۲

منبع:
بخش قرآن و عترت سایت راسخون